Bu bölümümüzde İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Tuncay Zorlu ile Süleymaniye Tıp Medresesi özelinde Osmanlı’da Tıp eğitimini ele alıyoruz. 16. yüzyılın ortasında Kanuni Sultan Süleyman tarafından İstanbul’da kurulan ve yaklaşık üç asır boyunca faaliyet gösteren Süleymaniye Tıp Medresesi, Osmanlı Devleti’nin yegâne tıp medresesi olması sebebiyle özellikle dikkate şâyân. Diğer medreselerin aksine bu medrese yalnızca tıp eğitimine hasredilmiş olduğundan Osmanlı bilim ve eğitim tarihinde önemli bir yere sahiptir. Programımızda Osmanlı bilimi ve kültürü göz önüne alındığında Osmanlı’da Tıp Eğitimi ve tıbbî uygulamalar zeminini besleyen havzalar nelerdir, müstakil ve nev’i şahsına münhasır bir “Osmanlı Tıbbı”ndan bahsedilebilir mi, modernleşme rüzgarından Osmanlı Tıbbiyesi nasıl etkilenmiştir gibi sorulara cevap arayacağız.
Tuncay Zorlu
Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’nü 1994’te bitirdikten sonra, İstanbul Üniversitesi, Bilim Tarihi Bölümü’nde ‘Süleymaniye Tıp Medresesi’ konulu yüksek lisans tezini tamamladı. Boğaziçi Üniversitesi, Atatürk Modern Türkiye Tarihi Enstitüsü’nde hazırladığı ‘Technological Developments in the Ottoman Navy during the Reign of Selim III’ çalışması ile 2004’te doktor oldu. 2005 yılından itibaren İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü’nde Bilim ve Teknoloji Tarihi, Bilim Tarihi Metinler, Bilim Tarihi Yazıcılığı, Osmanlı Dünyasında Bilim ve Teknoloji, Denizcilik Tarihi derslerini vermektedir. Başlıca ilgi alanları arasında, Türk Bilim ve Teknoloji Tarihi, Deniz Teknolojisi Tarihi, Askeri Teknoloji Tarihi, Savaş ve Teknoloji Tarihi, Mühendislik Tarihi, Tıp Tarihi ve Kurumları, Osmanlı Sosyal, Kültürel ve Entelektüel Hayatı, Endüstri Devrimi, Avrupa’da Askeri Devrim (1550-1800) gibi konular bulunmaktadır. Akademik çalışmaları yanında 2008 yılından itibaren Türk Bilim Tarihi Kurumu Genel Sekreterliği’ni de yürütmektedir. Ayrıca 2016 yılından itibaren İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü’nün başkanlığını sürdürmektedir.
Kaynakça ve İleri Okumalar
- Bayat, Ali Haydar. Tıp Tarihi. Genişletilmiş 2. Baskı. ed. 2010.
- Shefer-Mossensohn, Miri. Ottoman Medicine: Healing and Medical Institutions, 1500-1700. Albany: State University of New York Press, 2009.
- İhsanoğlu, Ekmeleddin. Osmanlı Tıbbi Bilimler Literatürü Tarihi =: History of the Literature of Medical Sciences During the Ottoman Period. İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA), 2008.
- Edirne Darüşşifası – İstanbul
- Süleymaniye Darüşşifası – İstanbul
- İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi – İstanbul
- Gevher Nesibe Sultan Darüşşifası – Sivas
Sunucu
Abdullah Haris Toprak
Lisans eğitimini YTÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği’nde, yüksek lisansını sırasıyla FSM Vakıf Üniversitesi’nde Osmanlı’da Bilim Tarihi üzerine ve UPenn Elektrik Mühendisliği’nde haberleşme ağları alanında yaptı. Halihazırda ABD’de Drexel Üniversitesi’nde “Çok-bireyli Haberleşme Sistemlerinde Optimizasyon Yöntemleri” alanında doktora çalışmalarına devam etmektedir.
Müzik
Mehmet Öncel
